Foki to ssaki morskie należące do rodziny Phocidae z rzędu Carnivora i mieszkańce prawie wszystkich mórz na świecie Niektóre skolonizowały nawet obszary słodkowodne. Mają szereg cech anatomicznych, które pozwalają im przetrwać w regionach tak zimnych jak bieguny, o bardzo ekstremalnych temperaturach i warunkach klimatycznych. Wśród nich możemy wymienić ich duży rozmiar, grubą warstwę tłuszczu podskórnego (pod skórą), kończyny przypominające płetwy, które pozwalają im doskonale pływać w poszukiwaniu pożywienia w wodzie, oraz mleko matki, które jest bardzo bogate w kalorie, którymi karmią swoje młode. Wszystko to, w połączeniu z innymi aspektami, sprawia, że foki są jednymi z najbardziej spektakularnych ssaków morskich zamieszkujących morza. Oczywiście należy podkreślić, że nie ma rodzajów fok z kłami, to morsy je prezentują i są częścią innej rodziny.
Jeśli chcesz poznać obecnie istniejące rodzaje plomb nie przegap tego artykułu na naszej stronie, w którym opowiemy wszystko o nich.
Klasyfikacja plomb
Wielka rodzina Phocidae, w której występują foki, jest obecnie podzielona na dwie podrodziny z gatunkami, które mają wspólne cechy anatomiczne, ekologiczne i cechy behawioralne, ale różnią się one pod względem ich rozmieszczenia geograficznego. Jak wspomnieliśmy, można je znaleźć praktycznie we wszystkich oceanach świata i w trakcie ewolucji nabyły różne przystosowania do życia morskiego. Z jednej strony mamy foki obecne na półkuli północnej i generalnie są one nieco większe niż ich krewni, foki z półkuli południowej. Spośród 19 gatunków, dwa z nich są słodkowodne, a pozostałe morskie, z których trzy żyją w cieplejszych obszarach, a nie w lodowatych wodach.
Są podzielone na dwie podrodziny w zależności od ich lokalizacji. Z jednej strony istnieje podrodzina Phocinae, która obejmuje foki z półkuli północnej, natomiast podrodzina Monachinae obejmuje gatunki z półkuli południowej oraz niektóre gatunki z rodzaju Monachus (mniszki).
Następnie przyjrzymy się bardziej szczegółowo przykładom każdej podrodziny.
Pieczęcie z podrodziny Phocinae
Podrodzina Phocinae składa się w sumie z 10 rodzajów fok. Tutaj wyróżniamy cztery:
Foka brodata (Erignathus barbatus)
Ten gatunek zamieszkuje Ocean Arktyczny i jest średniej wielkości, mierzy około 2,2 metra, chociaż może osiągnąć prawie 3 metry, a samiec i samica są podobnej wielkości. Najbardziej rzucającą się w oczy cechą tego gatunku foki jest położenie kończyn przednich, które w przeciwieństwie do innych gatunków fok są umieszczone z przodu, dodatkowo posiada obfity wąs, od czego pochodzi jego nazwa. Jego ciało jest brązowobrązowe, bardziej czerwonawe w okolicach głowy i szyi. Innym aspektem odróżniającym ten gatunek od pozostałych tworzących tę podrodzinę jest obecność pary sutków
Żywi się różnorodnymi rybami, małżami i kałamarnicami, na które poluje nurkując. Na ogół nie zapuszcza się na głębokość większą niż 300 metrów, w przeciwieństwie do młodych, które mogą sięgać ponad 400. Foka brodata jest ulubioną ofiarą niedźwiedzi polarnych i od wieków jest polowana przez Eskimosów, mieszkańców regionów arktycznych.
Cystopora cristata (Cystophora cristata)
Znany również jako Fakka Hełmowa, gatunek ten występuje w Północnym Oceanie Atlantyckim iw Arktyce. Niewątpliwie tym, co najbardziej charakteryzuje tę pieczęć, jest poszerzenie jamy nosowej samca, co dało mu nazwę foki w hełmie, ponieważ daje mu to wrażenie posiadania takiej pieczęci na głowie, gdy osiągnie dorosłość, ponieważ można ją napompować z powietrzem.
Wielkości około 3 metry u samców, podczas gdy samice osiągają około 2 metry, co nadaje mu dymorfizm płciowy. Jego ubarwienie jest ciemne, z brązowymi lub czarnymi tonami, a grzbiet jest nakrapiany. Gatunek ten nie jest stadny i tworzy duże grupy tylko w okresie godowym. Ponadto samice odsadzają młode około czwartego lub piątego dnia po urodzeniu, mając jeden z najkrótszych okresów laktacji wśród ssaków.
Są powszechne na obszarach przybrzeżnych, zawsze na lodzie oceanicznym, skąd nurkują około 100 metrów w poszukiwaniu pożywienia, co waha się między dużą różnorodnością ryb i głowonogów.
Foka pospolita lub cętkowana (Phoca vitulina)
Jest to najszerzej rozpowszechniony rodzaj foki, występujący wzdłuż linii brzegowej wzdłuż północnego Atlantyku i Oceanu Spokojnego, na Morzu Północnym i Bałtyku. Jest średniej wielkości, samiec osiąga prawie 2 metry; samica jest nieco mniejsza.
Te foki są koloru szarego lub cynamonowobrązowego z wzór plam, który różni się w zależności od osobnika, co charakteryzuje ten gatunek. Ponadto ich nozdrza są zakrzywione tak, że wyglądają jak V. Foka pospolita jest stadna i zawsze przebywa z członkami rodziny w skalistych miejscach, gdzie odpoczywają, a ponadto są dobrze zaopatrzone w pożywienie, będąc im bardzo wiernymi miejsca.
Posiadają mechanoreceptory, które pozwalają im identyfikować obiekty poruszające się pod wodą, co zapewnia im doskonałą orientację podczas polowania. Żywią się głównie różnorodnymi rybami, choć mogą również spożywać skorupiaki i polować na kałamarnice.
Pieczęć pasiasta (Histriophoca fasciata)
Gatunek ten występuje w arktycznych rejonach Oceanu Spokojnego, w Morzu Beringa i Ochockim, a jest najmniej znanym gatunkiem foki ze względu na ich bardzo odległe siedliska i dlatego, że spędzają dużo czasu w wodzie. Jego nazwa zwyczajowa wywodzi się od wzoru pasków lub wstążek, które pokrywają jego ciało, ponieważ dorośli mają bardzo charakterystyczne oznaczenia na sierści, składające się z ciemnego tła z zestawem jasnych pasków, które otaczają głowę, tył ciała i nogi przednie skrzydła. U samców kolor tła może być ciemnobrązowy lub prawie czarny, a paski prawie białe, podczas gdy samice mają ten sam wzór, ale z mniejszym kontrastem. Zarówno samce, jak i kobiety mierzą od 1,5 do 1,7 metra.
Gatunek ten żyje wyłącznie na lodzie oceanicznym iw okresie lęgowym lub pierzenia poszukuje zamarzniętych platform do realizacji tych procesów. Posiada worek powietrzny połączony z tchawicą, który po napełnieniu zapewnia pływalność, która jest często wykorzystywana do pływania i odpoczynku na wodzie. Podobnie jak inne gatunki foka pręgowana żywi się kalmarami, krewetkami i różnymi rybami.
Pieczęcie z podrodziny Monachinae
W podrodzinie Monachinae znajdujemy w sumie dziewięć rodzajów fok, zobaczmy cztery najbardziej wyróżniające się:
Crabożer (carcinophagus Lobodon)
Ten gatunek foki jest mieszkaczem Antarktydy, chociaż istnieją również zapisy o wędrownych osobnikach w Nowej Zelandii, Australii i Ameryce Południowej. Gatunek ten jest smuklejszy niż inne foki, mierzy ponad 2,5 metra, a kolor jego futra jest ciemnoszary i jaśniejszy latem.
To kolejny gatunek, który jest zależny wyłącznie od okładów oceanicznych, ponieważ w nich żyje większość swojego życia. Ponadto jego dieta opiera się w ponad 90% na krylu, ponieważ ze względu na budowę zębów nie może chwytać innej ofiary, działając jak filtr. Jest to społeczny, który żyje w małych grupach i gdzie obie płcie opiekują się młodymi. Podobnie jest to jedno z najszybszych uszczelnień, ponieważ mogą zanurzyć się na ponad 400 metrów w 11 minut.
Lampart (Hydrurga leptonyx)
Lampart morski występuje na Antarktydzie i jest również związany z szelfami lodowymi oceanu. Jest duży rozmiar, zarówno samice, jak i samce mogą osiągnąć ponad trzy metry długości, a jego futro jest szare, jaśniejsze na brzusznej części, z plamkami na szyję i klatkę piersiową, co daje jej nazwę. Jego wygląd jest muskularny, a jego głowa przypomina głowę dużego węża, z bardzo dużym pyskiem, odsłaniającym długie ostre zęby.
Jest to samotny i agresywny gatunek, będący głównym drapieżnikiem pingwina cesarskiego na Antarktydzie. Ponadto ich zmysły wzroku i węchu są bardzo rozwinięte, co czyni je jeszcze groźniejszymi. Do ich diety wchodzi szeroka gama ryb, kałamarnic, jaj innych ptaków i pingwinów, które mogą złapać wszystko, co dostanie się do ich pyska.
Mniszka śródziemnomorska (Monachus monachus)
Mniszka występuje na Morzu Śródziemnym i Północnym Oceanie Atlantyckim, docierając do wybrzeży Afryki Północnej, choć jej zasięg jest coraz bardziej ograniczony, co sprawia, że jest bardzo rzadkie gatunki do zobaczenia Zamieszkuje tereny przybrzeżne i plaże osłonięte klifami z jaskiniami prowadzącymi do morza, gdzie zazwyczaj się rozmnażają. Jego wielkość jest średni, osiąga około 2,8 m długości, jego ciało jest wydłużone, a kończyny krótkie, ale mocne. Jego futro jest szarobrązowe i u samców może być ciemniejsze.
Jego obecne populacje są bardzo małe, ponieważ jest to gatunek jest zagrożony wyginięciem z powodu utraty siedliska produkowane przez ludzi, nadmierna eksploatacja ryb, choroby wywołane przez czerwone przypływy wywołane przez glony, między innymi.
Słoń północny (Mirounga angustirostris)
Gatunek ten występuje we wschodniej części Oceanu Spokojnego, od Alaski po Kalifornię Dolną, gdzie zamieszkuje wyspy oceaniczne. Jego główną cechą jest duża trąbka, którą samce mają i która jest używana do ryczenia, zwłaszcza w okresie rozrodczym, kiedy rywalizują między samcami. Jest to duży gatunek, gdzie samiec może mierzyć ponad pięć metrów długości, a samica około trzech, więc jego dymorfizm płciowy jest bardzo wyraźny. Jest to również związane z ich trybem rozrodczym, w którym samiec może kopulować z dziesiątkami samic w okresie godowym.
Są nocnymi myśliwymi i potrafią nurkować na ponad 800 metrów w poszukiwaniu pożywienia, które opiera się na rybach, głowonogach, chimerach i małych rekinach.
Inne rodzaje uszczelnień
Jak wspomnieliśmy, istnieje 19 gatunków fok, dlatego poniżej wymieniamy pozostałe rodzaje fok. Należący do podrodziny Phocinae znajdujemy:
- Foka harplandzka (Pagophilus groenlandica)
- Foka obrożna (Pusa hispida)
- Nerpa (Pusa siberica)
- Foka szara (Halichoerus grypus)
- Uszczelka plamista (Phoca largha)
- Foka kaspijska (Pusa caspica)
Brakujące gatunki fok należące do podrodziny Monachinae to:
- Hawajska mniszka (Monachus schauinslandi)
- Mniszka karaibska (Monachus tropicalis)
- Słoń południowy (Mirounga leonina)
- Ross Foka (Ommatophoca rossii)
- Fajka Weddella (Leptonychotes weddellii)
